Hugo roelandt

Hugo Roelandt (1950-2015) was een pionier op het gebied van fotografie, performance en installatiekunst en een prominent figuur van de Antwerpse avant-garde uit de jaren 70 en 80. Hij opereerde bewust buiten de kunstmarkt en had oog voor maatschappelijke vragen, zo verbeeldde hij al midden jaren 70 ‘vloeibaarheid’ van identiteit en gender op een manier die nog altijd actueel is.

Begin jaren ’90 studeerde dichter en filmmaker Jess De Gruyter (1973) fotografie aan de Academie in Antwerpen. In het derde jaar kreeg hij les van performance-pionier Hugo Roelandt, die al snel zijn mentor in de beeldende kunsten werd. De twee bleven bevriend tot Hugo’s dood in 2015. Jess vond het tragisch dat hij de werken waar Hugo al die jaren uitvoerig over had verteld pas voor het eerst te zien kreeg op een postume overzichtstentoonstelling. Zwaar onder de indruk van de verscheidenheid en frisheid van dit oeuvre, dat nauwelijks bekendheid geniet, vatte De Gruyter het plan op om een film te maken over Hugo’s leven en werk, als eerbetoon aan zijn mentor.

Hiervoor interviewde hij collega’s, vrienden en partners en kreeg hij toegang tot het gehele archief dat ondergebracht wordt in het M HKA. Het mondde uit in een 45 minuten durende trip doorheen de Belgische avant-garde kunstwereld van de jaren 70 en 80. De enorm tot de verbeelding sprekende bevlogenheid, maar tevens de onafwendbare tragiek van deze enigmatische performer lopen als een rode draad doorheen deze documentaire.

In 2016 bracht Netwerk Aalst i.s.m. New Reform Archive een hommage aan Hugo Roelandt. De tentoonstelling Hugo Roelandt – Post(ume) Getuigenisfocuste op de kunstactiviteiten die hij in de jaren ’70 en ’80 realiseerde in zijn geboortestad Aalst.

Het verhaal achter de film Hugo Roelandt in Hart-magazine.

nightlife

Onder de noemer Nightlife hosten Simon Van Schuylenbergh, Helena Araújo en Charlotte nagel een reeks evenementen binnen het Brusselse nachtleven waarbij ze de context van een ‘queer cabaret’ (korte soloacts, performance of the self) combineren met de context van hedendaagse kunst. Pivoterend binnen de twee contexten decoderen en ontmantelen ze elkaar en de ruimte. Binnen Brussel werken ze hiervoor samen met kunstenaars die weinig ervaring hebben binnen de cabaret context. Voor deze performance hosten de hosts elkaar. Verwacht je aan een mix van persoonlijke verhalen, situaties, incidenten door vragen te activeren die al aanwezig zijn in de ruimte. Binnen de verbeelding van ‘randanimatie voor hedendaagse kunst’ warmen ze de ruimte op tot het politieke en het poëtische met elkaar verstrengelen.

Als voorbereiding voor deze performance deelt Simon zijn praktijk rond ‘hunkeren en walgen’, goede slechte smaak en ‘performing failure’ met Helena’s droom en make-up praktijk, door het mixen van stem-theater en sound-tools.

over hugo roelandt

Hugo Roelandt was een inspirerend en charismatisch talent, gedreven, fanatiek, getormenteerd. Hij was mijn allesverslindende mentor, mijn poort naar de wereld van de hedendaagse kunst. Door met hem te leven leerde ik op welke manieren een mens vrij kan zijn. Hij toonde me ook de valkuilen waar een kunstenaar aan ten onder kan gaan. Zijn welverdiende plaats is tussen de groten.
– Anne-Mie Van Kerckhoven, kunstenaar

Het beeld van Roelandt van een vloeibare en emotionele identiteit is actueler dan ooit. Het is inmiddels gemakkelijk geworden om zijn werk als interactief te benoemen, want dit is wat nu van kunst wordt verwacht. Maar eigenlijk gaat het om meer dan dat, een ecologische ambitie, een omgevingsgerichtheid, een poging om de relatie van de mens met wat hij ondergaat als een omhulsel in beweging artistiek aan te wenden.
– Bart De Baere, curator en museumdirecteur

Als kunstenaar verlegde Hugo Roelandt de grenzen van fotografie, performance en installatie kunst. Als leraar droeg hij bij tot de vorming van een generatie van beeldende kunstenaars en fotografen. Als mens inspireerde Hugo een heleboel mensen door ze
te betrekken bij zijn plannen en projecten. Als leraar leerde ik hem kennen als een charismatische collega aan de Antwerpse academie. Als kunsthistoricus ontdekte ik zijn veelgelaagde praktijk die aan de basis ligt van performance kunst in België. Als mens hoop ik dat dit boek bijdraagt om Hugo’s artistieke erfenis bij een breder publiek bekend te maken en levend te houden.
– Johan Pas, kunsthistoricus

Hugo Roelandt was kunstenaar 24/7. Elk werk ging gepaard met intense voorbereiding en reflectie. Een aimabele man en een rare kwiet. Ik mis zijn aanstekelijk lachje.
– Jo Bogaert, componist

Voor Roelandt was kunst alles behalve een object dat dient om verkocht te worden. Kunst was een manier van denken en voelen, een middel om de valse zekerheden van de mens aan het wankelen te brengen en zijn mentaliteit te veranderen.
– Marc Holthof, criticus en journalist

Niet gebonden aan de basisregels van het ‘dagelijks leven’, kon Roelandt
spelen met de verschijningsvorm van dingen en mensen, waaronder ook zichzelf.
– Antony Hudek, curator

Mijn samenwerking met Hugo Roelandt mondde uit in een doorbraak van de belangstelling voor performance en installatiekunst in Vlaanderen/België. Zijn betekenis als baanbreker onder de Belgische kunstenaars staat buiten kijf. Toen New Reform als kunstencentrum in 1978 ophield te bestaan was de doorbraak gerealiseerd.
– Roger D’Hondt, curator