Tijdens het evenement Botanische lichamen, de politieke en rituele betekenis van planten zullen we een aantal sociale en politieke aspecten van de geschiedenis van planten en hun relatie tot de koloniale geschiedenis belichten, evenals hun feministische en folkloristische context. De uitgenodigde sprekers zijn geïnteresseerd in de geschiedenis en wetenschap van planten en hoe botanische behandelingen historisch geassocieerd worden met de sociale rol van vrouwen als genezers en kruidkundigen. We zullen verwijzen naar de betekenis van planten in verschillende strijden – tegen kolonialisme en slavernij, en voor feminisme en vrouwenrechten in Europa. Een uitgebreide namiddag dus van gesprekken, ontmoetingen en discussies!

Samengesteld door Louise Osieka (CIAP), Aneta Rostkowska (Akademie van de Kunsten van de Wereld), Wendy Morris, Piet Mertens en Pieternel Vermoortel (Netwerk Aalst).

Praktisch

Zaterdag 12.10.2019
Taal: Engels

Programma

12u30 – 15u: Verwelkoming en ontmoeting over The Herball

Locatie: Zwarte Zustersstraat 17 – 1e verdieping
Met Tinde van Andel, Mariske Broekmeyer en Wendy Morris

Centraal in deze ontmoeting staat Wendy Morris’ recente project The Herball, waarin ze een herbarium onderzoekt en samenstelt voor een 17e eeuwse vroedvrouw die op de Kaap woont. Het project omvat historisch materiaal en artistiek onderzoek dat zich zal vertalen in geluidswerken, tuinen, geschriften en andere interdisciplinaire samenwerkingen. The Herball zal de komende drie jaar in Netwerk Aalst worden ondergebracht.

12u30: inleiding door Wendy Morris
13u – 14u: lezing door Ethnobotanicus Tinde van Andel
14u – 14u30: lezing door componist en zanger Mariska Broeckmeyer

15u – 16u30: Blessings in Disguise: Plants, Fumes and Wandering Wombs

Locatie: Zwarte Zustersstraat 10 – Onder de Ginkgo biloba

Door Wendy Morris, met een muzikale uitvoering van Hildegard von Bingen door Mariske Broeckmeyer en Hendrike Scharmann, en verhalen over bomen door Bart Backaert, hoofd van de groene dienst Aalst.

Achter het oude stadhuis in Aalst staat een oude boom, een Ginkgo biloba, die een fruitige noot produceert die in de herfst het gras eronder bedekt. De zaden van deze boom rijpen op de grond waardoor een scherpe en krachtige geur ontwikkelt, die door de stadsbewoners omschreven wordt als een gigantische plantaardige baarmoeder. De bewoners houden afstand. Dit najaar wordt er een tijdelijk kamp naast de boom ingericht. De Wandering Womb stopt op haar reizen. Ze brengt haar zoete geuren mee in de vorm van zomer verstrooiende kruiden: Artemisia vulgare, Filipendula ulmaria, Melilotus officinalis, Melissa officinalis en Tanecetum vulgare. FUME is de ontmoeting tussen de twee entiteiten, een orkest van het geurende en het stinkende.

18u – 20u: Over planten en politiek. Gesprekken en discussies

Locatie: Netwerk Aalst – Houtkaai 15

18u – 18u45: Florafilia – over de wisselwerking tussen de plantenwereld, plantkunde en kolonialisme door Aneta Rostkowska

Aneta Rostkowska zal het hebben over het project Floraphilia: Over de onderlinge relaties van de plantenwereld, plantkunde en kolonialisme. Dit project is gewijd aan de sociale en politieke aspecten van de geschiedenis van planten, plantkunde en botanische tuinen. In het kader van dit project zal zij zich richten op twee tentoonstellingen: Florafilie. Planten als archief gerealiseerd aan de Academie voor de Kunsten van de Wereld in Keulen in 2018 en Floraphilia. Revolutie van planten die in oktober van dit jaar zal openen als onderdeel van de Biënnale van Warschau. Een belangrijk onderdeel van de lezing zal een analyse zijn van de sculptuur van Candice Lin Untitled (Abortifacient Flower) from year 2016, gepresenteerd in de eerste tentoonstelling, die een geur produceert die bestaat uit plantaardige ingrediënten die werden gebruikt om abortussen uit te voeren door vrouwen die in verschillende contexten leven, vooral onder slavernij (venkel, alsem, jeneverbessen, wortelzaad, kardemom en peterseliezaad). De abortus moet hier worden beschouwd als een manier om te onderhandelen over macht in omstandigheden van extreme machteloosheid en planten worden niet-menselijke collaborateurs in een systeem waar er geen andere manier van verzet is.

19u – 19u45: lezing door Georgiana Cojocaru

Georgiana Cojocaru zal vertellen over de Roemeense folklore (zoals die in conventionele antropologische benaderingen wordt beschreven) die draait om planten en dieren, of het nu gaat om mythen, legenden, rituelen of het ontwerp van magische objecten. Ze zal dieper ingaan op het recente verleden van Roemenië na de val van het communisme, toen nationalistische en extreemrechtse bewegingen zich deze plattelandskennis toe-eigenden om mannelijke, vitalistische en identitaire verhalen te bevorderen. Als reactie hierop zal de lezing dit ‘nationale’ erfgoed proberen terug te winnen als vormen van gedecentraliseerde kennis die plaats maakt voor feministische, niet-menselijke en anti-patriarchale perspectieven.

19u45 – 20u: degustatie

Degustatie van een nieuwe jenever met planten die bruine beren onmiddellijk na hun winterslaap eten en die door de kunstenaars Casper Fitzhue en Bart Van Dijck werd voorbereid voor de huidige tentoonstelling URS GEEST in CIAP in samenwerking met Jenevermuseum Hasselt en EUROPALIA ROMANIA.

Info en inschrijvingen
Voor informatie en inschrijven: charlotte@netwerkaalst.be of 053 70 97 73.

In samenwerking met

Het evenement is een onderdeel van het tweejarige project Floraphilia: Over de onderlinge relaties van de plantenwereld, plantkunde en kolonialisme. In 2019 vindt Floraphilia plaats in Berlijn, Aalst en Londen, samen met een tentoonstelling Floraphilia, Revolutie van planten om te openen op 25.10.2019 in Warschau in samenwerking met de Biënnale Warszawa. Floraphilia is een project van de Academy of the Arts of the World/Cologne en wordt gefinancierd door de Deutsche Bundeskulturstiftung.

Het evenement maakt deel uit van het publieke programma van de tentoonstelling ALIAS van Netwerk Aalst.

Georgiana Cojocaru, Casper Fitzhue en Bart Van Dijck zijn uitgenodigd in het kader van de tentoonstelling URS GEEST van Casper Fitzhue en Bart Van Dijck bij CIAP ontwikkeld in samenwerking met het Jenevermuseum Hasselt en EUROPALIA ROMANIA.

Met dank aan LUCA School of Arts en Deep histories fragile memories research constellation. Deep histories fragile memories is een artistieke onderzoeksgroep die gevestigd is in de Intermedia onderzoeksafdeling van Luca School of Arts, Brussel.

Biografieën van de deelnemers

Tinde Van Andel is etnobotanicus en hoogleraar aan de Clusiusleerstoel Geschiedenis van de Planten- en Tuinkunde aan de Universiteit Leiden, Nederland. Ze heeft onderzoek verricht naar medicinale planten in West-Afrika en koloniaal Ceylon, heilige kruiden in Suriname, charmeplanten in de Guyana’s, kruidenmarkten in Ghana en medicinale planten die gebruikt worden bij menstruatiestoornissen in Afrika, Azië en het Caribisch gebied.

Mariske Broeckmeyer is een zangeres en componist die momenteel onderzoek doet naar de zin van migraine in kunst en muziek. Haar werk heeft geleid tot punten van overeenstemming met het kunstproject van Wendy Morris The Travelogue of the Wandering Womb. In de vroege middeleeuwen werd de oorzaak van migraine vaak toegeschreven aan de zwervende baarmoeder en hysterie. Hildegard von Bingen, kruidendokter, filosoof en componist, en zelf migraine lijder, raadde kruiden aan die migraine zouden verzachten. In haar bijdrage aan het evenement zal Mariske het over deze punten van convergentie hebben en zal ze de zelden liederen van von Bingen zingen.

Bart Backaert is hoofd van de Groene Dienst, parken en tuinen in Aalst, folklorist en expert op het gebied van regionale bomen en hun culturele toepassingen. Hij werkt mee aan het Herbalproject van Wendy Morris en aan de creatie van de Nicolas Culpeper Tuin der deugden die in Aalst wordt opgericht.

Georgiana Cojocaru is een kunstschrijver, curator en redacteur die in Boekarest woont en werkt. Ze vervolgde haar postdoctorale studies aan de Universiteit van Kent, Canterbury, waar ze afstudeerde aan het M.A.-programma The Contemporary. Daar breidde ze haar interesse in het kritisch denken over eigentijdsheid verder uit en ontwikkelde ze nieuwe theoretische instrumenten en vormen van schrijven rond collectiviteit. Momenteel is ze sinds 2017 hoofdredacteur van Revista-ARTA, Magazine for Contemporary Art. Als onafhankelijk curator en kunstschrijver verschuift haar focus tussen generieke esthetiek, poëzie in het antropoceen en fictionalisaties van kritiek in recente kunstbeschrijvingen.

Bart Van Dijck is een multidisciplinair kunstenaar. Zijn werk bestaat uit video’s, objecten, sculpturen, performances, foto’s, geluidssporen, video’s en andere beelden en installaties. Animisme, sjamanisme, folklore en hedendaagse subculturen zijn zijn inspiratiebronnen. Van Dijck doceert aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten (Antwerpen), waaraan hij ook verbonden is als lid van de onderzoeksgroep Body and Material Reinvented. In zijn huidige onderzoek verkent de kunstenaar de spanning tussen artistieke en rituele praktijken.

Casper Fitzhue is een beeldend kunstenaar en schrijver die zich bezighoudt met de grenzen van het medium, het dominante verhaal van de massamedia en de rol van de kunstenaar als bemiddelaar. Na zijn literatuurstudie, waar hij zich specialiseerde in magisch realisme, studeerde hij grafische en visuele communicatievormgeving aan de Universiteit van Leeds. Sinds 2015 woont hij in België, waar hij vorig jaar zijn master in de beeldende kunst aan de Academie van Antwerpen behaalde. Onlangs raakte hij geïnteresseerd in het spektakel van het tentoonstellen waar hij de dunne lijn verkent waar het kunstwerk ophoudt en waar de presentatie ervan begint.

Aneta Rostkowska is curator, onderzoeker en schrijfster, en afgestudeerd aan het Curatorial Programme de Appel in Amsterdam. Rostkowska studeerde filosofie, economie en kunstgeschiedenis in Krakau, Pozna?, Heidelberg en Frankfurt am Main. Van 2016 tot 2018 werkte Rostkowska als curator aan de Academie voor de Kunsten van de Wereld in Keulen. Sinds januari 2019 is ze directeur van Temporary Gallery, Centrum voor Hedendaagse Kunst in Keulen. Sinds 2018 is ze curator van het project Floraphilia: Over de onderlinge relaties van de plantenwereld, plantkunde en kolonialisme.